Congresverslag Emerging Technologies for Academic Libraries 2012 (EMTACL12)

Van 1 oktober – 3 oktober vond in Trondheim het EMTACL12-congres (Emerging Technologies for Academic Libraries) plaats. Ik bezocht het congres dat al bijna niet meer stuk kon toen ik aankwam in een prachtig, zonnig Trondheim  en in een hotel mocht verblijven wat onder Noren bekend staat als het hotel met het beste ontbijt (en lunch) van Noorwegen. Een paar dagen later met wat kilootjes erbij trek ik die bewering niet meer in twijfel! Om een beeld te geven over de omvang van dit ontbijtbuffet: zie onderstaande plattegrond.

Dat wat betreft de secundaire congresvoorwaarden. De presentaties die er werden gegeven waren over het algemeen ook erg inspirerend. Een uitgebreid verslag kun je lezen op de weblog van Lukas Koster van de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam: http://commonplace.net/tag/emtacl/

Ik som hieronder nog even een paar hoogtepunten op met een link naar de presentaties:

Paint yourself in the corner Infrastructure: Herbert van der Sompel

Zie ook http://www.slideshare.net/hvdsomp/painyourselfinthecorner-infrastructure

Deze opening keynote van de altijd weer inspirerende Herbert van de Sompel ging over de oplossing die in Los Alamos was bedacht om de vergankelijkheid van (content op) het Web het hoofd te bieden. Belangrijkste problemen die geschetst werden, waren:

1. links naar (citaties van) wetenschappelijke publicaties geven dode links;
2. publicaties en andere wetenschappelijke informatie op het Web worden vaak ge-update door de auteur waardoor de onderzoeker niet meer kan checken wat de exacte inhoud van de publicatie was op het originele moment van publiceren.

De oplossing voor dit probleem werd niet gevonden in de zogenaamde persistente URLs: deze garanderen immers niet dat de inhoud van deze pagina’s “fixed” zijn. De oplossing werd gevonden in Memento: een protocol waardoor je URLs kan bekijken zoals ze op een bepaald tijdstip eruit zagen. Hiervoor is het uiteraard wel nodig dat de inhoud van deze webpagina’s op de verschillende tijdstipen in het verleden gearchiveerd zijn en hiervoor wordt de Memento-techniek gekoppeld aan archieven zoals het Internet Archive. Helemaal mooi wordt het als we zogenaamde DURIs (Durable URIs) kunnen genereren zodat browsers direct naar een URL van een bepaald tijdstip kunnen gaan. Zo’n durable URI moet ook een datestamp bevatten.

De combinatie van de protocollen van de DURI, HTML5-protocol én Memento zou dan een oplossing moeten zijn voor het toegankelijk maken van betrouwbare (citaties van) wetenschappelijke informatie uit het verleden!

Herbert vertelde dat Memento een groot succes zou worden als Wikipedia dit protocol gaat gebruiken waardoor gebruikers gemakkelijk de diverse versies van de webpagina’s kunnen gaan raadplegen.

Mijn eerste indruk was: een inspirerend verhaal maar waarom hebben we nu zoveel tijd gestoken (en steken we nog steeds) in het genereren van persistente URL’s. De tijd zal leren welk concept of combinatie van concepten de meest duurzame oplossing biedt voor het probleem van het verwijzen naar authentieke (publicaties op) webpagina’s.

Think Different: Karen Coyle

Zie http://kcoyle.net/presentations/thinkDiff.pdf

Deze presentatie van Karen Coyle trachtte ons, bibliotheekmensen, een spiegel voor te houden. Centraal staat de gedachte dat we moeten stoppen in het denken in ordening op basis van regels die niet relevant zijn voor onze klanten (zoals alfabetische volgorde) of niet gecommuniceerd worden naar onze klanten (ordening in kasten volgens een bepaalde classificatie die alleen wij begrijpen). Wat belangrijk is, is dat we moeten gaan denken in de wijze hoe het web georganiseerd is en op basis van semantiek en relaties. Op deze wijze kunnen we bijdragen aan een web of knowledge.

“Connecting people and information: how open access supports research in High Energy Physics. Since 50 years!”: Jens Vigen

Zie https://dl.dropbox.com/u/1483254/emtacl12/Vigen_emtacl12.ppt

CERN heeft een grote stap gezet naar Open Access (de golden route). In SCOAP3 wordt het business model gehanteerd waarbij er niet betaald wordt voor abonnementen, maar bibliotheken worden (op basis van het aandeel van bijdragen van ‘hun’ auteurs gevraagd een bijdrage te leveren. Dit betekent dus een verschuiving van het acquisitiebudget.

Verder wordt alle output van CERN met een CC-BY verklaring vrij beschikbaar gesteld.

Jens Vigen hanteert een driehoeksmodel van Content, Services en Users/Librarians (met Open Access in het midden gepositioneerd!) om aan te geven waar het om draait in de bibliotheek.

Publication profiles – presenting research in a new way: Urban Andersson and Stina Johansson

Zie https://dl.dropbox.com/u/1483254/emtacl12/Andersoon_johansson_presentation_ua_sj_emtacl122.pdf

Centraal staat het bouwen van diensten op basis van grote hoeveelheden van verkregen metadata. Deze diensten liggen in het verlengde van het institutionele repository. De informatie wordt ondere andere verkregen door APIs te maken met SCOPUS, WoS and Google. Een belangijke dienst zijn de publication profiles: Op de publication profile van een onderzoeker staan interessante gegevens zoals: de onderwerpen waarover de auteur publiceert, het percentage van zijn/haar OA-publicaties etc. Maar ook kan hier doorgelinkt worden naar zaken als gerelateerde onderwerpen, samenwerking die de geaffilieerde afdeling van de onderzoeker heeft met andere afdelingen etc.

Ook worden interessante dingen met geografische informatie gedaan. Ze noemen dit The Geography of Chalmers: cooperation across the globe. Met behulp van Google Maps en Google Earth wordt getoond met welke instellingen onderzoekers van de universiteit samengewerkt hebben (op basis van affiliatie-gegevens van co-auteurs). Als bronbestand wordt Web of Science gebruikt. Er is echter nog wel veel data-cleaning van adressen nodig voordat de data gebruikt kan worden.

The Winner Takes it All? – APIs and Linked Data Battle It Out: Adrian Stevenson and Jane Stevenson

Zie http://www.slideshare.net/adrianstevenson/the-winner-takes-it-all-apis-and-linked-data-battle-it-out

Wat kunnen we doen met linked data? Het is een uitdaging om personen te matchen met andere databases (VIAF, DBpedia). Dit betekent op dit moment nog steeds veel handmatig werk, en half-geautomatiseerde processen.

The QR Question: QR Codes in Academic Libraries: Krista Godfrey
Zie http://www.slideshare.net/weelibrarian/etmacl-qr-question

Leuke presentatie over business cases, valkuilen etc. wanneer je als instelling meer gebruik wil gaan maken van QR-codes.

Martin Slabbertje, 11 januari 2013