Blog
PDA elsewhere
Op de website ‘The Digital Shift” staat een interessant artikel over 2 grote PDA-pilots bij bibliotheek-consortia in de VS. Het gaat hier om gezamenlijke pilots van respectievelijk 9 en 37 bibliotheken, in samenwerking met EBL en, bij een van de pilots, ebrary.
De details van de pilots lijken op het eerste gezicht erg op onze pilot (maar Jan kan dat beter vergelijken dan ik!):
“A patron from a given library (authenticated via standard proxy servers or Shibboleth) who discovers a title can get a free 5 minute preview for an EBL title and a free 10 minute preview from ebrary. When the use exceeds those thresholds, a short term loan (STL) is triggered for a percentage of the monograph’s retail cost (usually 10 to 15 percent). If six short-term loans are executed for an EBL title then a purchase is triggered for 2.5 times the retail price. (…) Once an ebook is purchased, titles will remain permanently accessible to each of the nine libraries in the pilot“
Er wordt niet gesproken over tussenkomst van de bibliotheken zelf bij het goedkeuren van STL/aanschaf – het lijkt er dus op dus dat geen mediation vereist is.
En wat zijn de resultaten? Voor de grootste pilot (met 37 bibliotheken) worden cijfers gegeven over een periode van 1 jaar:
19,312 STLs (7,544 titels die 32,947 keer bekeken zijn) en 490 (!) aankopen. In totaal zijn 10,275 titels samen 76,795 keer bekeken (dus inclusief browsing). Het grootste gebruik kwam van undergraduate students.
Met lekenoog hiernaar kijkend, lijkt het er op dat, net als bij ons, ook hier heel snel wordt overgegaan tot een STL (5 minuten ís natuurlijk ook best kort voor het inzien van een boek…), dat veel titels meerdere malen bekeken worden én dat uiteindelijk maar een heel klein deel van de STL-titels daadwerkelijk aangeschaft wordt.
In het artikel wordt ook genoemd dat een licentie-model voor ebooks gebaseerd op STL wellicht ook mogelijkheden kan bieden voor IBL.
Ook bij The Scholarly Kitchen is dit al een keer besproken: PDA and Inter-Library Loan
Ik vroeg me altijd al af waarom die PDA-programma’s voor consortia interessant zouden zijn voor de uitgevers, maar de bibliotheken betalen in dit geval dus 2,5x de normale prijs waarvoor dan alle deelnemende bibliotheken toegang krijgen. Voor een STL betaal je wel de normale prijs.
De cijfers laten zich wat lastig vergelijken, omdat de omstandigheden zo anders zijn. Zij hebben automatische aankoop bij de 6e STL, wij hadden dat na bij de 4e. Het valt me wel op dat een titel gemiddeld ongeveer 4x bekeken is (de cijfers zijn me niet helemaal duidelijk). Voor mijn pilot met filmwetenschap is dat minder dan 2x per titel!
Het zou een interessante volgende stap zijn om met UKB-bibliotheken te kijken naar zo’n project. Het lost binnen die bibliotheken het probleem op van IBL en e-books. Bibliotheken die buiten de UKB vallen kunnen er dan nog steeds niet bij. Het zou financieel aantrekkelijk kunnen zijn, mits de overlap tussen de bibliotheken groot genoeg is. Immers, voor 2,5x de aanschafprijs krijgen alle bibliotheken toegang. Dat is voordeliger wanneer anders drie bibliotheken het afzonderlijk van elkaar hadden aangeschaft. Maar, veel voordeliger zal het niet worden, dan trappen de uitgevers wel op de rem. En er zou op administratie bespaard kunnen worden, mits de bibliotheken goed kunnen/durven samenwerken.
Waar ik ook heel benieuwd naar ben is het verschil tussen Ebrary en EBL. Ebrary heeft een browsetijd van 10 minuten ipv 5. Wat voor gevolgen heeft dat voor de STL’s. Haken er veel klanten af tussen de 5 en 10 minuten, waar dit bij EBL wel tot een STL geleid zou hebben, maar bij Ebrary niet? Onze eerste bevindingen bij EBL wijzen er op dat een bladertijd van 10 minuten wel eens een groot verschil kan maken.